Verslag Bijeenkomst Bewoners door Gemeente Zeist
Donderdag 2 januari vond een schokkende gebeurtenis plaats in Den Dolder. In de wijk Duivenhorst is een inwoner neergestoken en overleden. Op vrijdagavond 3 januari organiseerde de gemeente een bewonersbijeenkomst. Vrijdagavond 10 januari, was, op verzoek van inwoners, een vervolg. Er kwamen enkele honderden mensen op de bijeenkomst af.
De grote opkomst maakt duidelijk dat het incident erg leeft in Den Dolder. Burgemeester Langenacker bedankt alle aanwezigen voor hun komst en dat zoveel mensen de moeite hebben genomen aanwezig te zijn. De burgemeester is verantwoordelijk voor openbare en veiligheid. Ze weet dat de vraag onder inwoners van Den Dolder leeft of ze nog wel veilig zijn. Dat is ook de reden waarom ze deze bijeenkomst heeft georganiseerd. Het is belangrijk om elkaar te ontmoeten en er te zijn, met elkaar en met Politie, Openbaar Ministerie en Fivoor. Ze wil horen wat er leeft en luisteren naar de inwoners. Ze staat er als burgemeester om de geluiden te horen en om met elkaar te bekijken wat we nu kunnen doen op korte termijn.
Volgens Niels Bergsteijn, teamchef politie, is de politie na het steekincident direct een grootschalig onderzoek gestart. Daarbij heeft er een tactisch en technisch sporenonderzoek plaatsgevonden, waaronder het spreken van getuigen en het veiligstellen van camerabeelden. Mede dankzij samenwerking met de buurtbewoners heeft de politie veel informatie ontvangen. In de avond van 2 januari is er een verdachte aangehouden. De volgende dag is er een uitgebreid buurtonderzoek geweest met speurhonden, een metaaldetector en een zoekteam. Daarbij is een steekvoorwerp aangetroffen. Hij verzoekt bewoners die meer informatie hebben dit door te geven aan de politie.
Anne-Marie Fellinger, gebiedsofficier van justitie, richt zich op het strafrechtelijk onderzoek. Ze laat weten dat de verdachte is verhoord en dat ze denken dat de juiste persoon is aangehouden. Het is aan de rechtbank om zijn schuld vast te stellen. Samen met de politie bereiden ze de zittng voor. Het onderzoek daarvoor, waaronder het verzamelen van feiten en forensisch onderzoek, loopt nog. De aangehouden 27-jarige man wordt verdacht van moord of doodslag. De officier van justitie zal volgende week vragen om de verdachte 90 dagen langer vast te houden. Daarna zal de eerste voorbereidende zittng plaatsvinden, waarbij hij voor de rechter moet verschijnen. Tijdens die zittng, die openbaar is, zal de stand van het onderzoek besproken worden. Naar verwachting zal de zaak dan nog niet klaar zal zijn, maar zal het wel een doorkijk bieden. Dat komt omdat het een complexe zaak is, waarbij er veel sporenonderzoek plaatsvindt en veel mensen gehoord worden. Duidelijk is dat de verdachte anderhalve maand heeft vastgezeten voor meerdere mishandelingen. Uit onderzoek blijkt dat hij een langdurige behandeling nodig heeft. In het strafrecht kon dit niet, omdat je voor dit soort mishandelingen geen lange straf kunt krijgen. Zeker als je nooit eerder voor geweldsfeiten veroordeeld bent. De inschattng was dat de rechter geen TBS ging opleggen. Daarom is gekozen om hem verplicht te laten behandelen in plaats van te straffen. Daarom is hij bij Fivoor geplaatst.
Erik Masthoff, bestuurder van Fivoor, geeft aan te hebben geprobeerd om de eerste dagen na het incident patiënten zo min mogelijk, of onder begeleiding, in het dorp te laten komen. Dat was echter tijdelijk. Hij geeft aan dat patiënten niet binnengehouden kunnen worden of aan de hand genomen kunnen worden, omdat het om individuele trajecten gaat, waarbij gekeken wordt wie, naar gelang hoe het met diegene gaat, welke vrijheden heeft. Ook het fouilleren van patiënten of ze door een metaaldetector laten gaan, mag Fivoor niet doen. De verdachte was op het moment van het steekincident geoorloofd buiten. Dat komt omdat de verdachte niet meer onder justitie viel, maar een zorgmachtiging had, wat een civiele maatregel is. Daardoor mag hij niet permanent opgesloten worden. Over een paar weken start een onafhankelijk extern onderzoek, om te kijken of er iets fout is gegaan en of er iets anders moet bij Fivoor. Als daaruit blijkt dat Fivoor iets moet veranderen in werkwijze of beleid, zal dat volgens Masthoff gebeuren. Wel wil Fivoor de inzet van buurtcoaches vergroten. Hij stelt dat de inzet hiervan was afgeschaald, omdat de rust in het dorp leek te zijn wedergekeerd. Hij wil kijken wat de hot spots zijn, zoals de looproute naar het station en de winkels. En of er meer verlichting moet komen. En wil daarvoor graag in gesprek met bewoners. Hij laat weten dat de verscherpte maatregelen naar aanleiding van de moord op Anne Faber, zoals het delen van informatie en het verscherpen van het beleid ten aanzien van de risicoinschatting van cliënten, zijn nagekomen. Na het recente steekincident is er volgens Masthoff een nieuwe risico-inschatting gemaakt van de cliënten die er nu zitten. Zorgen over onbekwaam personeel, omdat er met inhuurkrachten wordt gewerkt, wuift hij van de hand. De inhuurkrachten die er werken, werken er al jaren en zijn bekwaam om te werken met mensen met een verstandelijke beperking.
Onder de bewoners van Den Dolder is veel onrust. Mensen hebben een groot gevoel van onveiligheid en zijn teleurgesteld dat van de afspraken die gemaakt zijn naar aanleiding van de moord op Anne Faber 7 jaar geleden, zoals de inzet van buurtcoaches, niets meer over is. Het vertrouwen is weg. De bewoners willen dat Fivoor, zoals beloofd, op 1 januari 2027 weg is uit het dorp.
Joyce Langenacker, burgemeester van de gemeente Zeist, stelt dat de gemeente maatregelen gaat treffen om de veiligheid van bewoners meer te kunnen waarborgen en dat de bewoners daarover geïnformeerd worden. Ze wil de minister aan zijn woord houden dat Fivoor uiterlijk op 1 januari 2027 weg is en wil daarvoor de handen ineen slaan met de bewoners. Bewoners uiten hun zorgen over het steeds groter geworden risico van patiënten in het dorp.
De burgemeester laat weten dat er sinds de moord op Anne Faber veiligheidsoverleggen plaatsvinden: gesprekken tussen de buurt, de gemeente en Fivoor. En dat ze het daarin wil hebben of cliënten inderdaad voor een zwaarder risico zorgen, waar het wel op lijkt. Ze wil dat bewoners de mogelijkheid krijgen om met de gemeente in gesprek te gaan over de procedure rondom forensische zorg, om te weten wat de bezwaren van bewoners zijn, zodat de gemeenteraad, die hierover beslist, goed op de hoogte is.
Bewoners opperen de mogelijkheid om meer wijkagenten of BOA’s rond te laten lopen in het dorp. Of dat er bij Fivoor gewerkt wordt met beveiligers en niet met buurtcoaches, omdat deze laatste zorgmedewerkers zijn. En dat er camera’s komen. De burgemeester geeft aan al deze opties serieus te nemen en de komende 2 à 3 weken in een klein comité te kijken wat er nodig is. En daarbij ook te kijken wat bewoners kunnen doen, zoals een petitie tekenen om gezamenlijk mee naar de Tweede Kamer te gaan. Want ze vindt dat het politiek hoog op de agenda moet komen te staan.
