Van Den Dolder voor Den Dolder

Regelmatig ga ik, Jolinde Dermaux, wonend aan de Hezer Enghweg, in gesprek met iemand uit Den Dolder. Wie zijn onze buren eigenlijk? Welke mensen zijn actief in de buurt? En hoe zien zij Den Dolder? Dit keer ga ik in gesprek met Sophie Scholten.

Wie is Sophie Scholten?
Sophie Scholten is geboren in 1949 aan de Pleineslaan, in hetzelfde huis als haar moeder en haar oma. Sophie vertelt hoe haar familie ooit in Den Dolder terecht gekomen is – ‘Mijn overgrootvader was een van de eerste gezinnen die naar Den Dolder toe kwam. Hij werkte bij zeepfabriek De Duif in Amersfoort. Die fabriek verhuisde naar Den Dolder en mijn overgrootvader kwam met zijn gezin aan de Pleineslaan wonen.

Zelfvoorzienend Duivendorp
Met die laan is het dorp eigenlijk gestart. Er was een soort woongemeenschap, Duivendorp. De bewoners waren zelfvoorzienend. Er waren konijnen, kippen en een grote tuin met groenten. Op een dag stonden er twee bijenkasten in de achtertuin van een imker om heidehoning te verzamelen.  Achter de tuin was een grote zandverstuiving. Als kleuter gebruikte ik die als zandbak om te spelen. Ze ging naar Kleuterschool het Zonnetje en de Lagere School aan de Hertenlaan’. Ze woont nu al weer 52 jaar in De Bilt met haar man.

Levensverhalen schrijven
Het gevoel dat Sophie bij Den Dolder heeft is ‘knus dorp op de hei’. Haar sociale activiteiten zijn nog steeds veel hier in het dorp. Zo schrijft ze twee keer per maand levensverhalen in Pelita. Ook gaat ze elke vrijdagochtend naar de bridgeclub. Eerder gaf ze aquarelleer les in Pelita.

Het schrijven van levensverhalen betekent veel voor Sophie. Zelf vertelt zij hierover – ‘Ik vind het mooi om naar de verhalen van mijn medecursisten te luisteren. Door het schrijven van verhalen ben ik minder introvert geworden. Meer open. Ook brengt het dingen in mijn herinnering terug, die ik lang vergeten dacht te zijn. Ik doe dat ook echt voor mezelf. Een dame, die al veel langer levensverhalen schrijft kwam naar me toe en zei, ‘levensverhalen schrijven, dat is echt iets voor jou’. Ik kon me er geen voorstelling van maken. Een week later kwam ze weer naar me toe, nu met een bundel met de verhalen. Ik dacht, wat enorm leuk. Ik vond het in het begin best moeilijk. Als ik nu terug kijk naar mijn eerste verhalen heb ik echt geleerd. Ik ben veel beter geworden in de dingen beschrijven en het gevoel erbij laten komen. Ook zorgt het schrijven van verhalen ervoor dat ik meer over dingen nadenk. Dit gedicht schreef Sophie over haar geboortedorp:

Geboortedorp
Ik werd in Den Dolder geboren
Op een koude winterdag
In hetzelfde huis
Waar ook mijn moeder
Het levenslicht zag.

Was als kind daar heel tevree
Nam emmertje en schepje mee
De zandverstuiving was mijn zandbak
Mijn vader maakte foto’s
Met een Clack

Een moestuin en een kippenei
Konijnen waren er ook bij
Ik zag salamander en ringslang
Op het bospad, maar was niet bang
’s zomers de geur van paarse hei
En het zoemen van een bij
– Sophie

Ook komt ze tijdens het schrijven van de verhalen weer mensen tegen van vroeger. Sophie vertelt – ‘Ik kwam iemand tegen die me zo bekend voorkwam. Bleek het de persoon te zijn van wie ik ooit een baan heb overgenomen op de Willem Arntszthoeve. Zo toevallig. We hebben een heel aantal gezamenlijke herinneringen.’

Typisch Den Dolder
Sophie deelt wat voor haar typisch Den Dolder is – ‘Wat mij bij blijft is het veilige gevoel dat ik altijd had in Den Dolder. Mensen stonden altijd voor elkaar klaar. Mijn oma was verpleegster, dus die werd er wel eens door buren bij geroepen. Ik liep hier vaak door het bos of in de achtertuin sprinkhanen en herenbeestjes vangen in een potje’. Dat veilige gevoel is een warme herinnering voor Sophie.

Sophie’s favoriete plek
Sophie’s favoriete plek in Den Dolder is de achtertuin van haar oma. Wat zij daarover vertelt – ‘Er waren kippen en konijnen. Als ik zin had in een wortel trok ik die zo uit de grond. Bij dat huis en die plek heb ik nog steeds een bepaald gevoel. Later ben ik verschillende keren binnen Den Dolder verhuisd, maar toch zit die plek het meest in mijn hart. Het huis staat er nu nog steeds’.

De toekomst
Sophie vindt het jammer dat met het verdwijnen van de spoorwegovergang het dorp echt in tweeën gesplitst gaat worden. En ze mist de leuke, kleine dorpswinkels van vroeger. Er is veel veranderd en verdwenen ten opzichte van vroeger. Graag zou Sophie de historie blijven vasthouden in de nieuwe ontwikkelingen van het dorp. Als ze terug zou kunnen naar Den Dolder dan komt ze morgen!

Verder kijken of lezen?
– Foto’s de geschiedenis van Den Dolder vind je op de website van de Historische Vereniging Den Dolder
– Ook kun je voor meer geschiedenis kijken op de website van het Geheugen van Zeist.
– Er worden op de Willem Arntszthoeve rondleidingen gegeven door het Gilde.
– Mocht je levensverhalen willen schrijven bij Pelita, dan vind je de momenten waarop dat kan op de agenda van Pelita